Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Non nước Cao Bằng được đề nghị tái công nhận lần 2

Phiên họp có sự tham dự của Giáo sư Setsuya Nakada, Chủ tịch Hội đồng Mạng lưới CVĐC TC UNESCO; ông Antonio De Sousa Abreu, Giám đốc Khoa học Sinh thái và Trái đất UNESCO; ông Nickolas Zouros, Chủ tịch Mạng lưới CVĐC TC; đại diện Liên hiệp Khoa học Địa chất quốc tế Asier Hilario, Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên quốc tế Robbert Casier và các thành viên thuộc Hội đồng Mạng lưới CVĐC TC UNESCO.

Tại phiên họp, Hội đồng tập trung trao đổi, thảo luận nhiều nội dung quan trọng liên quan đến hoạt động của Mạng lưới; đánh giá các hồ sơ thẩm định, tái thẩm định danh hiệu CVĐC TC UNESCO; xem xét các hồ sơ đề xuất điều chỉnh diện tích CVĐC... Dựa trên cơ sở hệ thống tiêu chí và quy định chặt chẽ về xây dựng, quản lý và phát triển CVĐC TC, các thành viên Hội đồng đã thống nhất quan điểm trong công tác thẩm định và tái thẩm định danh hiệu CVĐC TC UNESCO với tinh thần khách quan, khoa học; đồng thời đề ra những giải pháp thiết thực nhằm tiếp tục thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ, bền vững của các CVĐC trong thời gian tới.

Đối với hồ sơ tái thẩm định của CVĐC toàn cầu UNESCO Non nước Cao Bằng, Hội đồng đã ghi nhận những nỗ lực và kết quả nổi bật của địa phương trong việc triển khai 6 khuyến nghị từ kỳ tái thẩm định lần thứ nhất. Trước hết, về khuyến nghị phát huy hiệu quả giá trị di sản địa chất, bảo tồn và phổ biến thông tin về đa dạng sinh học, phục dựng điểm di sản Biệt thự Pháp cổ: Trung tâm Thông tin CVĐC đã trưng bày bản đồ địa chất giản lược cùng các mẫu đá đặc trưng; trên các tuyến tham quan lắp đặt mã QR giới thiệu thông tin về đa dạng sinh học; khảo sát, thu thập tư liệu, phục dựng hình ảnh 3D điểm di sản Biệt thự Pháp cổ nhằm phục vụ định hướng bảo tồn lâu dài.

Về công tác quảng bá hình ảnh, CVĐC Non nước Cao Bằng đã thiết lập hệ thống câu hỏi qua mã quét 3G tại các điểm đối tác và trung tâm thông tin, nhằm thu thập phản hồi trực tiếp từ du khách. Đây không chỉ là kênh đánh giá hữu hiệu để cải thiện chất lượng dịch vụ du lịch, mà còn góp phần tăng cường sự tương tác, nâng cao trải nghiệm của du khách và quảng bá hình ảnh CVĐC một cách sinh động, gần gũi hơn. Trong lĩnh vực giáo dục và nâng cao nhận thức cộng đồng, 131 câu lạc bộ “Cùng em khám phá CVĐC” được thành lập tại các trường học đã trở thành lực lượng nòng cốt trong việc lan tỏa kiến thức về di sản, địa chất và môi trường. Ngoài ra, các chương trình tập huấn hằng năm dành cho cán bộ, công chức, viên chức, đối tác và cộng đồng đã góp phần nâng cao hiểu biết cộng đồng về biến đổi khí hậu, rủi ro địa chất và các biện pháp ứng phó thiên tai trong vùng CVĐC.

Song song đó, cơ cấu quản lý các điểm di sản cũng thiết lập và vận hành ổn định với hoạt động của Ban giám sát phát triển du lịch, tạo điều kiện triển khai hiệu quả các hoạt động gắn kết giữa bảo tồn di sản và phát triển du lịch có sự tham gia của cộng đồng, từ đó góp phần nâng cao sinh kế bền vững. Đáng chú ý, hoạt động giữ gìn và phát huy ngôn ngữ các dân tộc thiểu số được triển khai sâu rộng, mang lại hiệu quả thiết thực; trong đó tiêu biểu là Cuộc thi “Bảo tồn tiếng dân tộc Tày, Nùng cho học sinh Trung học Cơ sở và Trung học Phổ thông trong vùng Công viên địa chất". Ngoài ra, CVĐC Non nước Cao Bằng còn tích cực tham gia các hoạt động của Mạng lưới CVĐC Việt Nam, khu vực châu Á – Thái Bình Dương và toàn cầu; đặc biệt là đăng cai tổ chức thành công Hội nghị quốc tế lần thứ 8 của Mạng lưới CVĐC toàn cầu khu vực châu Á – Thái Bình Dương năm 2024, ký kết hợp tác với 5 CVĐC toàn cầu UNESCO và giới thiệu thông tin về các CVĐC kết nghĩa tại Trung tâm Thông tin CVĐC.

Để tiếp tục phát huy những kết quả đạt được, Hội đồng đã đưa ra 3 khuyến nghị cụ thể cho công tác xây dựng và phát triển CVĐC Non nước Cao Bằng trong thời gian tới. Thứ nhất, đẩy mạnh quảng bá hình ảnh CVĐC tại các điểm di sản; trong đó tại Thác Bản Giốc (xã Đàm Thuỷ) nên bổ sung logo CVĐC trên pano quảng bá nhằm làm nổi bật giá trị địa chất tiêu biểu của khu vực. Thứ hai, trong công tác truyền thông và giáo dục, tăng cường sử dụng các bản đồ trực quan và hình ảnh minh họa sinh động tại các trung tâm thông tin cũng như trên các bản tin CVĐC, giúp du khách và cộng đồng dễ dàng tiếp cận, hiểu rõ hơn về những đặc điểm địa chất đặc trưng. Thứ ba, bổ sung, cập nhật thường xuyên các thông tin du lịch như địa điểm các trung tâm thông tin, các điểm tham quan, danh sách đối tác… trên trang web CVĐC nhằm hỗ trợ hiệu quả cho du khách, nâng cao trải nghiệm khám phá và mở rộng kênh quảng bá hình ảnh CVĐC. Những khuyến nghị trên là định hướng quan trọng cho công tác quản lý, quảng bá và phát triển CVĐC bền vững, góp phần mở ra cơ hội để CVĐC Non nước Cao Bằng tiếp tục khẳng định vai trò, vị thế trong Mạng lưới CVĐC toàn cầu UNESCO.

Trên cơ sở kết quả triển khai các khuyến nghị sau kỳ tái thẩm định lần thứ nhất, Hội đồng đã đề xuất trao thẻ Xanh – đồng nghĩa với việc tiếp tục tái công nhận danh hiệu CVĐC TC UNESCO Non nước Cao Bằng lần 2. Đây là sự ghi nhận xứng đáng cho những nỗ lực bền bỉ của tỉnh Cao Bằng trong hành trình bảo tồn và phát huy giá trị di sản địa chất, văn hóa, thiên nhiên gắn với phát triển sinh kế cộng đồng; đồng thời khẳng định cam kết của địa phương trong việc thực hiện nghiêm túc các khuyến nghị từ chuyên gia UNESCO, hướng tới phát triển bền vững và lan tỏa sâu rộng giá trị di sản đến cộng đồng quốc tế.