Lễ hội đền Dẻ Đoóng năm 2025

Đền Dẻ Đoóng thuộc làng Dẻ Đoóng (còn có tên là “Giang Động”) nằm cạnh con sông Bằng chảy qua bồn trũng Hòa An. Bồn trũng này hình thành do hoạt động của đứt gãy sâu Cao Bằng - Tiên Yên. Đền Dẻ Đoóng là nơi duy nhất trong các điểm tham quan của Công viên địa chất (CVĐC) Non nước Cao Bằng, nơi du khách có thể trải nghiệm cuộc sống và cảnh quan giống như ở một làng xóm châu thổ Sông Hồng, giữa một vùng non nước.

Khởi nguyên của ngôi đền là thờ thần đá, gắn với truyền thuyết về một chàng trai làm nghề đánh cá có hiếu với cha mẹ. Trước kia, đền vốn là ngôi miếu được lập ở Vò Ban. Miếu này rất linh thiêng, ai qua cũng phải ngả nón, người cưỡi ngựa đi qua phải xuống ngựa. Sau nhiều lần, ngôi miếu được chuyển đến địa điểm ngày nay. Sau khi nhà Mạc thất thủ, chạy lên Cao Bằng (1594 - 1677) đã cho quân dân xây dựng Đền bằng gạch. Năm 1677, sau khi đánh bại nhà Mạc, nhà Lê đã cho tượng Phật và Thánh Mẫu vào phối thờ, là nơi cầu cho quốc thái, dân an. Vì vậy, nhân dân vẫn quen gọi là chùa. Đền có kết cấu bình đồ theo kiểu chữ Đinh, có ba gian chạy dọc. Gian hậu cung là nơi tổ chức cúng lễ, thờ Đường Tăng, thần thiện ác, ngai thờ thần đá. Gian trung đường thờ quan ông và các pho tượng Phật. Gian ngoài cùng là nơi làm lễ của nhân dân. Đền Dẻ Đoóng còn là nơi diễn ra lễ tuyên bố và chào mừng việc thành lập UBND lâm thời tỉnh Cao Bằng (ngày 15/6/1945). Với những giá trị về văn hóa, lịch sử, năm 2008, đền Dẻ Đoóng được UBND tỉnh công nhận Di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh.

Lễ hội đền Dẻ Đoóng mang tín ngưỡng dân gian của cộng đồng với niềm tin khát vọng cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, dân an vật thịnh, được tổ chức vào ngày 15 tháng Giêng (âm lịch) hàng năm.

Ngay sau hồi trống khai mạc lễ hội của Ban tổ chức là phần văn nghệ với các tiết mục ca, múa nhạc, ngâm thơ, sli lượn của các xóm trên địa bàn xã. Đúng 00h ngày 15 tháng giêng Ban tổ chức dâng hương, dâng lễ tại đền Dẻ Đoóng, cầu cho mưa thuận, gió hòa, mùa màng bội thu, cầu cho mọi người dồi dào sức khỏe, bước vào một năm thi đua lao động sản xuất, thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ kinh tế - xã hội.

Lễ hội đền Dẻ Đoóng năm nay được tổ chức với nhiều hoạt động thể thao vui chơi như: trưng bày nông sản đặc sản địa phương, thi trình diễn trang phục dân tộc, các hoạt động thể thao truyền thống do vận động viên các xóm tham gia… thu hút đông đảo nhân dân, du khách thập phương khắp nơi về trẩy hội. Theo người dân địa phương, ngôi đền nổi tiếng linh thiêng nên không chỉ trong dịp lễ hội mà vào mùng 1 và ngày rằm hàng tháng, đông đảo du khách thập phương thường lui đến chiêm bái, cầu tài lộc và may mắn.