Ốc đá - đặc sản người Nùng ở xã Lý Quốc

Người Nùng vùng Khỉ Cháo, Lũng Pấu, Lý Vạn ở xã Lý Quốc (Hạ Lang) có một số món ăn chế biến từ ốc đá rất độc đáo, là đặc sản của người dân vùng cao biên giới.

Ốc đá.

Ốc đá hay còn gọi là “ốc thuốc”, theo tiếng Nùng ở đây được gọi là “hoi hin” sống trên núi sau các tán lá cây, những nơi có nhiều cây cối và ẩm ướt, thường chỉ xuất hiện vào mùa mưa (từ tháng 4 đến tháng 9 âm lịch). Vào những ngày thời tiết hanh khô, chúng thường vùi mình trong các đống lá dày hoặc nằm dưới đất, mùn. Trời mưa chúng sẽ bò ra tìm thức ăn chủ yếu là mùn và các loại lá cây. Ốc đá có hình dáng như ốc bươu, ốc lác nhưng có thân màu đen, có con màu trắng sữa nhưng có phần đuôi tròn. Ốc đá bé chỉ bằng con ốc bươu, khi lớn chỉ to bằng chén uống chè. Có loại ốc màu nâu, có vỏ mỏng nhưng dày ruột. 
Vào hè, khi mưa rừng trút xuống là lúc người dân bắt đầu đi vào trong rừng để tìm ốc. Ốc đá khi được đem về không cần ngâm nước như ốc thông thường mà được đem vào luộc rồi khều ra khỏi vỏ, sau đó bóp muối để loại bỏ nhớt, rửa sạch để ráo nước. Sau đó, đổ ốc vào chảo xào với lửa lớn đến khi săn lại rồi cho gia vị. Để tăng thêm hương vị của món ăn có thể cho thêm lá chanh thái nhỏ. Xong công đoạn này thì đổ nước vào chảo đợi nước sôi thì cho bột ngô (nếp hoặc tẻ) vào đảo đều đến khi bột sánh lại rồi đậy vung. Lúc này để lửa nhỏ cho ốc với bột ngô chín mềm, đậy vung và hấp khoảng 10 - 15 phút là có thể thưởng thức được món ăn thơm ngon, hấp dẫn mang hương vị đặc trưng của núi rừng.
Khi thưởng thức, chúng ta sẽ cảm nhận được vị mềm, ngọt, thơm, béo của loại ốc đá này. Loại này có hương thuốc quý do chúng thường ăn các loại lá cây, thảo dược, quả dại trong rừng nên rất tốt cho sức khỏe.