Giá trị địa chất nổi bật của Công viên địa chất Non nước Cao Bằng
Thứ hai - 05/05/2025 20:18
Công viên địa chất (CVĐC) Non nước Cao Bằng là một vùng đất có tài nguyên di sản địa chất vô cùng đa dạng, phong phú, chứa đựng các giá trị nổi bật về địa chất, địa mạo được thế giới công nhận.
Mỏ Thiếc Tĩnh Túc (Nguyên Bình).
Khu vực CVĐC Non nước Cao Bằng có những kiến tạo địa chất điển hình và độc đáo nhất, bị nhiều hệ đứt gãy chia cắt, nhưng vai trò chính là hệ đứt gãy Tây Bắc - Đông Nam, đặc biệt là đứt gãy sâu Cao Bằng - Tiên Yên gần như chia cắt địa hình Cao Bằng thành 2 miền phía Đông và phía Tây. Địa hình đồi núi đá vôi, núi đất cao với nhiều thung lũng sâu với vách đá dựng đứng, có nhiều vực thẳm, chủ yếu thấy ở các huyện phía Tây; địa hình Phía Đông là các dãy núi đá vôi và núi đất xen kẽ các sông, suối, thung lũng hẹp với kích thước, hình thái đa dạng, địa hình cao ở phía Tây - Tây Bắc, thấp về phía Đông - Đông Nam, thể hiện rõ ở các cao nguyên biên giới và thung lũng sông Bằng. Đặc biệt là các cảnh quan đá vôi những minh chứng tuyệt vời cho sự tiến hóa và thay đổi của Trái Đất với các dạng địa hình, cảnh quan đá vôi hết sức phong phú, đa dạng, như các tháp, nón, thung lũng, hang động, hệ thống hồ-sông-hang ngầm liên thông (cảnh quan Kéo yên, cảnh quan lưng rồng, đèo Mã Phục, Mắt Thần núi, động Ngườm Ngao, thác Bản Giốc, quần thể hồ Thăng Hen…)... phản ánh một chu kỳ tiến hóa karst hoàn chỉnh ở vùng nhiệt đới tại nơi đây. Cảnh quan Pác Bó là cảnh quan karst trẻ địa hình karst dạng thành, luỹ, dạng dải tại đây là biểu hiện rõ nhất của đới đứt gãy Cao Bằng – Tiên Yên.
Cảnh quan Karst dạng dãy Nguyên Bình.
Thêm vào đó là rất nhiều kiểu loại di sản địa chất khác như các điểm hóa thạch cổ sinh: Tay cuộn, Trùng thoi, Huệ biển, Cúc đá (Cúc đá Lũng Luông, San hô cổ Lang Môn,...trong khoa học địa chất hóa thạch cổ sinh rất có giá trị định tuổi của đá), ranh giới giữa các phân vị địa chất. Cùng với đó các hoạt động địa chất và kiến tạo địa tầng đã (hoạt động phun trào magma, các vận động tạo núi,…) hình thành một vùng đất với nhiều giá trị đặc sắc về cảnh quan địa chất, các loại hình khoáng sản đa dạng (mỏ Thiếc Tĩnh Túc, mỏ Vonfram Lũng Mười...), tất cả cùng minh chứng cho lịch sử phát triển địa chất phức tạp, kéo dài đến hơn 500 triệu năm ở vùng đất này.
Điểm di sản Mắt Thần núi (Trùng Khánh).
Để bảo tồn và phát huy giá trị di sản địa chất, Ban Quản lý CVĐC Non nước Cao Bằng đẩy mạnh triển khai hoạt động tuyên truyền và giáo dục thông qua các chương trình tập huấn, hội thảo và khảo sát thực địa, nhằm nâng cao nhận thức của học sinh và cộng đồng về tầm quan trọng của việc bảo vệ và phát huy giá trị di sản. Những hoạt động này không những giúp cộng đồng hiểu rõ vai trò của mình trong công tác bảo tồn di sản mà còn thúc đẩy phát triển du lịch bền vững. Trong thời gian tới, Ban Quản lý CVĐC Non nước Cao Bằng tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các đơn vị liên quan để bảo vệ cảnh quan môi trường tại các điểm di sản, đồng thời tham gia tích cực vào các hoạt động do Mạng lưới CVĐC toàn cầu tổ chức nhằm học hỏi kinh nghiệm và tăng cường hợp tác quốc tế trong công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản, góp phần xây dựng nền tảng phát triển du lịch bền vững.
Công viên địa chất Cao Bằng
