Mạng lưới Công viên địa chất Việt Nam nỗ lực đổi mới trong quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị Công viên địa chất

Hiện nay, Mạng lưới CVĐC Việt Nam có 5 thành viên, gồm: CVĐC toàn cầu UNESCO Cao nguyên đá Đồng Văn (Tuyên Quang), CVĐC toàn cầu UNESCO Non nước Cao Bằng (Cao Bằng), CVĐC toàn cầu UNESCO Đắk Nông (Lâm Đồng), CVĐC toàn cầu UNESCO Lạng Sơn (Lạng Sơn) và CVĐC Phú Yên (Đắk Lắk). Năm 2024 ghi dấu nhiều sự kiện quan trọng của Mạng lưới CVĐC Việt Nam, trong đó nổi bật là việc tổ chức thành công Hội nghị quốc tế lần thứ 8 của Mạng lưới CVĐC toàn cầu UNESCO Khu vực Châu Á – Thái Bình Dương tại Cao Bằng. Tháng 4/2025, CVĐC Lạng Sơn chính thức được UNESCO công nhận là CVĐC toàn cầu UNESCO, góp phần khẳng định nỗ lực và cam kết của Việt Nam trong việc bảo tồn di sản gắn với phát triển bền vững.  

Trong năm qua, Mạng lưới CVĐC Việt Nam duy trì tổ chức các hội thảo và cuộc họp thường niên, tạo diễn đàn để các thành viên tăng cường chia sẻ kinh nghiệm và mở rộng hợp tác. Công tác giáo dục, nâng cao nhận thức được triển khai với nhiều hoạt động sáng tạo và hiệu quả, tiêu biểu như Cuộc thi “Bảo tồn tiếng dân tộc Tày, Nùng cho học sinh Trung học Cơ sở và Trung học Phổ thông trong vùng CVĐC" tại CVĐC Non nước Cao Bằng Cao Bằng; mô hình “Đại sứ CVĐC” tại CVĐC Cao nguyên đá Đồng Văn; CVĐC Đắk Nông đón các đoàn khảo sát, học tập thực địa của sinh viên ,học sinh... Những sáng kiến này thúc đẩy gắn kết cộng đồng, khơi dậy ý thức bảo tồn và niềm tự hào về giá trị quê hương cho thế hệ trẻ.  

Bên cạnh đó, Mạng lưới CVĐC Việt Nam đã triển khai nhiều hoạt động thiết thực nhằm thúc đẩy phát triển bền vững. Nổi bật là các chương trình phát triển du lịch cộng đồng tại CVĐC toàn cầu Cao nguyên đá Đồng Văn (Tuyên Quang), bảo tồn làng nghề gắn với du lịch cộng đồng tại CVĐC Non nước Cao Bằng; xây dựng tuyến du lịch “Con đường mòn địa chất” và mô hình “làng du lịch cộng đồng Net Zero kiểu mẫu” tại CVĐC Lạng Sơn;... Song song đó, các CVĐC cũng chú trọng đến công tác ứng phó biến đổi khí hậu, phòng tránh rủi ro thiên tai và tích cực tham gia, hưởng ứng các hoạt động trong khuôn khổ APGN, GGN. Trong năm qua, đại diện CVĐC toàn cầu UNESCO Cao nguyên đá Đồng Văn và CVĐC toàn cầu UNESCO Non nước Cao Bằng đã tham gia các đoàn chuyên gia tái thẩm định danh hiệu CVĐC toàn cầu UNESCO, qua đó góp phần nâng cao năng lực quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị địa chất – văn hóa, đồng thời thúc đẩy hợp tác quốc tế.

Nhờ những nỗ lực trong bảo tồn và phát huy giá trị di sản, Mạng lưới CVĐC Việt Nam đã nhận được đánh giá tích cực từ Mạng lưới CVĐC toàn cầu và các tổ chức du lịch quốc tế. Những giải thưởng đạt được trong năm qua là minh chứng cho hiệu quả hoạt động, đồng thời ghi nhận sự đóng góp của Việt Nam trong việc phát triển các mô hình du lịch cộng đồng gắn với bảo tồn văn hóa và phát triển bền vững. Ngày 11/9, trong khuôn khổ Hội nghị quốc tế lần thứ 11 của Mạng lưới CVĐC toàn cầu UNESCO, CVĐC toàn cầu Non nước Cao Bằng vinh dự là 1 trong 5 CVĐC được Đại diện Ban điều hành GGN trao Giải thưởng “Mô hình hoạt động hiệu quả của Mạng lưới CVĐC toàn cầu UNESCO". Tiếp đó, ngày 13/10 CVĐC toàn cầu UNESCO Cao nguyên đá Đồng Văn, tỉnh Tuyên Quang được Tổ chức giải thưởng Du lịch Thế giới trao giải “Điểm đến văn hoá khu vực hàng đầu Châu Á năm 2025” tại Hồng Kông, Trung Quốc. Cùng tháng 10/2025, Thôn Lô Lô Chải, xã Lũng Cú, CVĐC Cao nguyên đá Đồng Văn (Tuyên Quang) và Làng Du lịch cộng đồng Quỳnh Sơn, CVĐC Lạng Sơn (Lạng Sơn) nhận Giải thưởng ‘Làng Du lịch tốt nhất 2025’ của Tổ chức Du lịch Liên hợp quốc, khẳng định hiệu quả các mô hình cộng đồng gắn với bảo tồn văn hóa và phát triển bền vững.  

Với những kết quả trên, Mạng lưới CVĐC Việt Nam tiếp tục khẳng định vai trò thành viên chủ động, tích cực trong Mạng lưới CVĐC toàn cầu UNESCO, đồng thời lan tỏa mạnh mẽ thông điệp về bảo tồn di sản địa chất, văn hóa gắn với phát triển bền vững, đóng góp quan trọng vào việc nâng cao hình ảnh điểm đến Việt Nam trên bản đồ du lịch quốc tế.